Tem 142014
Mersin tantuni: ‘Bir açık alayım!’

İstanbul’da üniversitenin son yıllarıydı sanırım. Arkadaşlar Taksim’de bir tantuniciye gidelim dediler. Gidelim dedim, gittik. Herkes birer tantuni söyledi. Ben de tantunicideyiz diye hiç tereddüt etmeden Mersin’deki alışkanlığımla “ben bir açık alayım” dedim. Hiç unutmuyorum arkadaşlarım gülmüşlerdi bana. Öyle ya, “Açık ne ki?” Ben de “burası tantunici ise açık deyince anlar” demiştim. O gün şanslıydım, lavaştan ince, yufkan kalın olan bir çok İstanbullunun bilmediği açık ekmekte gelmişti tantunim. Tabii İstanbul’da olduğumuz için daha pahalı ve küçüktü. Dedim ya o gün şanslıydım. Daha sonra İstanbul’da çok yerde tantuni yedim. Ama hiçbirinde Mersin’de yediğim tantuniyi bulamadım.

Mersin deyince akla ilk gelen şey tantunidir herhalde. Bundan on sene öncesine kadar İstanbul’da kimse tantuni nedir bilmezdi. Bugün ise her Türkiye’nin her köşesinde bir tantunici açılıyor. Hem de öyle büfe köşelerinde de değil bayilik alıp şubeler açan tantuni markaları var. İstanbul’da kokoreççiler bile tantuni yapar oldu. Peki Mersin’de yediklerinize benziyor mu? Çoğu benzemiyor bence.

Peki tantuni nedir? İyi tantuni nasıl olur? Nerede yenir?

Bildiğim kadarı ile tantuninin kökenleri aslında Suriye’ye dayanıyor. Orada fakir yemeği olan ve içine sakatat karıştırılarak yapılan bu yemek Mersin’e 1800’lerde göç yoluyla ulaşıyor. Mersin’de daha çok biftek eti ile yapılıyor. Daha yağlı et tercih edip kaburga eti kullanan da oluyor.

İşin sırrı bence bıçak arası et ile yapılması. Bir dönem İstanbul’da açılan tantuniciler bıçak arası yapma zahmetine girmeyip kıyma kullanıyorlardı. Hala da yapan var. İstanbul’un kalabalığı düşünüldüğünde anlaşılır gibi gözükse de kıyma ile yapılan tantuni kesinlikle tantuni değil. Nasıl pişirildiği de önemli tabii. Et önce haşlanır sonra saca atılır. Yağda kızartılır. Yağ çekince hafif su atılır. Toz biber, soğan, bol maydanoz olmazsa olmazıdır. Somon ekmek, lavaş ya da açık ekmeğin içine konur ya da sarılır, afiyetle yenir.

Bugün biraz daha bilinir oldu tantuni ama halen tantuniyi kıymayı soğan ve maydanozla karıştırıp ekmekle yenen bir yemek olduğunu sananlar var. Tabii bu bilgisizlikten yararlanıp adına tantuni dedikleri şeyi yüksek fiyatlara satıp para kazanan bir o kadar da resoran var. Mersin’de bile var böyle işi ticarete döküp minicik tantunilere dünya parası alan yerler.  O nedenle siz siz olun tantuni yemeden önce varsa Mersinli bir tanıdığınıza danışın mutlaka. Ya da Mersin’e yolunuz düşerse mutlaka iyi bir tantunicide gerçek tantuni yiyin ve kararı siz verin.

photo 1-3